Cały czas pracujemy nad wprowadzaniem księgozbioru.

Może się więc zdarzyć, że dana książka jest do wypożyczenia,

a nie widnieje w katalogu ON-LINE.

Sylwetka Patrona Józefa Bohdana Zaleskiego

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Życiorys

             Józef Bohdan Zaleski urodził się w wielodzietnej, niezamożnej rodzinie szlacheckiej posługującej się herbem Prawdzic jako najmłodszy z trzynaściorga rodzeństwa. Uczył się u Bazylianów w Humaniu, gdzie poznał Seweryna   Goszczyńskiego  i  Michała   Grabowskiego. W 1820 r.  wyjechał  do  Warszawy,  tam  zaangażował  się w działalność różnych  organizacji  patriotycznych.  Związany  ze  sprzysiężeniem  Piotra  Wysockiego.  Pracował w tym czasie jako guwerner na prowincji. Podpisał 25 stycznia 1831 roku akt detronizacji  Mikołaja I Romanowa.

                  W powstaniu listopadowym walczył m.in. pod Sochaczewem i Grochowem, za co otrzymał Krzyż Virtuti Militari. Poseł z powiatu taraszczańskiego województwa kijowskiego na sejm powstańczy. Był sekretarzem prezydenta Warszawy. W tym czasie redagował pismo „Nowa Polska”. Po klęsce powstania, wraz z korpusem generała Ramorino, przedostał się do Prus i stamtąd udał się do Lwowa, a w końcu – do Paryża. W Paryżu brał czynny udział w życiu emigracyjnym, wstępując do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego i zakładając Zgromadzenie księży zmartwychwstańcow. Nie dał się nakłonić  do  modnego  wówczas towianizmu. W 1846 r. ożenił się z Zofią Rosengardtówną, uczennicą Chopina. Od 1853 r.  był członkiem Rady Szkoły Narodowej Polskiej w Battigniolles. Z jego pomocy skorzystał w Paryżu młody Władysław Bełza. Pod koniec życia Zaleski przeprowadził się do swojej córki, do Villepreux, gdzie ostatecznie stracił wzrok. Tam również zakończył życie. Pochowany został na  Cmentarzu  Montmartre  w  Paryżu.  Na  terenie  krakowskich  Plant  u  zbiegu  ulic Basztowej  i Sławkowskiej,  w  ogrodzie  plantowym  „Przy  Barbakanie”,  znajduje  się  malowniczo  usytuowany nad stawem pomnik poświęcony jego pamięci, zwany „Grupą Bojana”. Początkowo monument stał obok Teatru Słowackiego.

Grupę Bojana ufundował niedługo po śmierci  poety  Władysław  Wołodkowicz, dobrodziej  krakowskich  teatrów, a  jego  autorem  był  znakomity  rzeźbiarz  Pius Weloński.  Pomnik  przedstawia   grupę   figuralną,  składającą się z postaci ślepego harfiarza i podtrzymującego go chłopca-przewodnika. Całość umieszczona została na masywnym, wielobocznym cokole otoczonym kwietnikiem. Napis znajdujący się na postumencie głosi: Pamięci Bohdana Zaleskiego – 1886.

     Twórczość

Zaleski  był  jednym  z  pierwszych  polskich  poetów  romantycznych.  Debiutował  poematem  Duma  o  Wacławie w 1819 r.  Styl  jego  poezji  Maurycy  Mochnacki  określał  mianem  „brylantowego”.  W  późniejszych  lirykach prezentował się jako wcielenie ruskiego wieszcza Bojana, znanego ze staroruskiego poematu „Słowo o wyprawie Igora”. W ujęciu Zaleskiego „wieszczenie” polegało na proklamowaniu idei panslawizmu w oparciu o federacyjną strukturę I Rzeczypospolitej oraz Kościoła katolickiego. Jego wiersze były pisane rzadko spotykanym w poezji polskiej tzw. sylabotonikiem melicznym, charakteryzującym się bardzo regularnym uporządkowaniem sylab akcentowanych i niezwykłą  melodyką  wiersza.  Z  tego powodu wiele jego utworów stało się bardzo popularnymi i uzyskało oprawę muzyczną, również ze strony wybitnych ówczesnych kompozytorów, m.in. Chopina. Z uznaniem wyrażał   się  o  nim   Adam  Mickiewicz,   dedykując   Zaleskiemu  wiersz  „Do B... Z.”.  Przez  współczesnych  mu był uznawany za „patriarchę poezji polskiej”. Twórczość Zaleskiego, oprócz charakterystycznych dla romantyzmu motywów „wieszcza”, profetyzmu oraz tematyki ludowej, wprowadziła oryginalny ton poezji parakletejskiej. W jego utworach można wyróżnić słowa-klucze, takie jak: „słowik”, „rusałka”, czy „step”.

"Śpiew Poety"

"Umarli"

 

Józef Bohdan Zaleski i jego pobyt w Leszczynku

 

W 1822 roku pułkownik Górski, właściciel folwarku w Leszczynku, zatrudnił dla swojej córki Laury nauczyciela domowego  w osobie Józefa Bohdana Zaleskiego – początkującego wówczas poetę nazywanego „Ukraińskim słowikiem”. Zaleski w Leszczynku przebywał do połowy 1824 roku. Do pobytu poety w domu Franciszka Górskiego nawiązują utwory „Fantazja do P.R.” oraz „Śpiew Poety”. W czasach Królestwa Polskiego dwór w Leszczynku stał się jednym z lokalnych ośrodków życia towarzyskiego.